Ćwiczenia słuchu fonetycznego. Teoria, praktyka i gry!

Ćwiczenia słuchu fonetycznego.

O słuchu fonetycznym mówi się dość mało. Nie ma też zbyt wielu pomocy, które ten rodzaj słuch pomagałaby ćwiczyć. A przecież słuch fonetyczny to drugi obok słuchu fonemowego rodzaj słuchu mownego! Oba tak samo ważne m. in. w terapii dyslalii (wad wymowy). Postanowiłam zmienić ten stan rzeczy! A co! 🙂 Chcecie zobaczyć o co chodzi?

W dzisiejszym wpisie wyjaśniam:

na co komu słuch fonetyczny,
po co go ćwiczyć
i jak to robić?

Plus dwie gry 🙂 , które w sposób łatwy i przyjemny pomagają ćwiczyć słuch fonetyczny. Zapraszam!

Dlaczego ćwiczenia słuchu fonetycznego są takie ważne?

Czyli odpowiedzi na wszystkie ważne pytania w pigułce 🙂

Jeżeli jesteś logopedą na pewno spotkałaś się lub niedługo spotkasz dziecko, które będzie miało seplenienie interdentalne lub będzie bocznie realizowało np. głoskę [s] lub zmieni miejsce artykulacji głoski [sz] na np. wargowo – zębowe 😉 No i co wtedy? Są to tak zwane wady wymowy z zakresu deformacji. Głoska jest, dziecko ją wymawia ale nie brzmi ona zadowalająco i trzeba ją „naprawić”!

Wady deformacyjne są o tyle wredne, że nie dość, że trzeba dziecko „odfiksować” od złej realizacji, to jeszcze nauczyć nowej, poprawnej wymowy i ponadto, co najtrudniejsze, nauczyć rozróżniać jedną od drugiej 🙂 I po to się robi ćwiczenia słuchu fonetycznego.

Czyli w skrócie:

NA CO KOMU SŁUCH FONETYCZNY? Żeby różnicować np. [s] międzyzębowe od prawidłowego, [sz] boczne od poprawnego 🙂
PO CO GO ĆWICZYĆ? Aby wygrać z wadą wymowy z zakresu deformacji.
JAK TO ROBIĆ? I teraz właśnie o tym! 🙂

Dawno temu, bo jeszcze na studiach, kiedy zaczynałam przygodę z logopedią, w dużej mierze pracowałam w przedszkolach, więc wady wymowy były moją codziennością. Teraz stety bądź niestety tak nie jest 😉 Pamiętam taki rok, że wszystkie 5 – latki jak jeden mąż lądowały u mnie na zajęciach, bo realizowały szereg syczący interdentalnie. Zawsze w terapii deformacyjnych wad wymowy stawiałam i nadal stawiam, na samokontrolę dziecka. Ale tego dziecka trzeba nauczyć. Gdy się to osiągnie terapia idzie szybciej, jest efektywniejsza i krótsza. Oczywiście szukałam jakichś pomocy do tego ale na nic zdały się moje wysiłki. No to pomoc zrobiłam sobie sama. Oto ona. Korzystam z niej do dziś:

Teraz współpracuję z Grafikiem i postanowiłam tę grę udoskonalić – rozszerzyć i „uładnić” 🙂 Oto efekt tego co wyszło.

O nowym obliczu ćwiczeń słuchu forntycznego

Gra Ćwiczenia słuchu fonetycznego dzieli się na 2 części!
Pierwszy zestaw to 125 karty a drugi to 132 karty. Poniżej prezentuję Ci tylko wybrany materiał. Chcę pokazać Ci, jak te gry wyglądają i co zawierają ale z drugiej strony zostawiłam sobie dużą sposobność do tego, żeby mile zaskoczyć Cię tymi grami, ich zawartością, wykonaniem, jeśli się na nie skusisz 🙂

Wybrany materiał z gry pt.
Ćwiczenia słuchu fonetycznego cz. 1
Emocje, długo – krótko, wysoko – nisko

Emocje

Na pierwszy ogień zawsze idą u mnie emocje. Jest 10 kart „emocjonującej” się dziewczynki i 10 „emocjonującego” się chłopca 🙂

Zawsze też staram się rozmawiać z dzieckiem o tych emocjach i nazywać je.
Pytać kiedy się tak czuje lub jeśli nie on / ona to jakiś inny chłopiec lub dziewczynka. Dzieci nie lubią mówić o sobie ale o kimś innym uwielbiają. Choć to jedno i to samo 😉

Jak ćwiczyć na tym słuch fonetyczny? Nic prostszego. Zadajesz dziecku zagadki Kto to powiedział? intonując, odpowiednio jedno zdanie adekwatnie do emocji. Pokazuję to na filmiku.

Słuch fonetyczny jest powiązany ze słuchem muzycznym, dlatego jego ćwiczenia opierają się na cechach dźwięków wyróżnianych w muzyce. Stąd w grach wyróżniłam relacje:

długo – krótko,
wysoko – nisko,
głośno – cicho,
szybko – wolno.

Materiał w grach został podzielony na prostszy i trudniejszy materiał tematyczny oraz na prostszy i trudniejszy materiał atematyczny.

Materiał tematyczny prostszy

Relacja długo – krótko
Są węże i pociągi, których tu nie ma 🙂

Relacja wysoko – nisko
Choinki poniżej a w pomocy czekają na Ciebie jeszcze domy.

Materiał tematyczny trudniejszy

Relacja długo – krótko
Przenosimy się do salonu fryzjerskiego szalonego artysty 😉
Oj, co on tam wymyślał! Żebyś Ty to widziała!

Relacja wysoko – nisko
Różni ludzie czekają w kolejce do zdania bagażu.
Są panowie, panie i młodzież.

Materiał atematyczny prostszy

Relacja długo – krótko

Relacja wysoko – nisko

Materiał atematyczny trudniejszy

Relacja długo – krótko

Relacja wysoko – nisko

Dodatkiem do pierwszej części gry
są karty chłopca i dziewczynki do oceniania poprawności wymowy 😉

Jak ćwiczyć z tym materiałem pokazuję
na przykładach w filmiku! 🙂
Relacja długo – krótko –
węże + trudniejszy materiał atematyczny,
Relacja wysoko – nisko –
choinki + trudniejszy materiał atematyczny
oraz emocje i ocenianie poprawności realizacji.

To tylko mały fragment całej gry,
która liczy aż 125 kart!